Αναγκαστικός συνεταιρισμός Μαρκοπούλου

Απο αμνημονεύτων ετών και παράλληλα με τους κατα καιρούς εκλεγμένους ή διορισμένους τοπικούς άρχοντες, λειτουργούσε συνεχώς στο Μαρκόπουλο και σε άλλα χωριά των Μεσογείων ένας αυτόνομος φορέας εξουσίας, η λεγόμενη Κοινοτική Επιτροπή. Ο θεσμός αυτός, σύμφωνα με τους ιστορικούς, είναι αρχαιότατος, ίσως αρχαιότερος και των Δήμων του Κλεισθένη, και η "πολιτική" του "εκανονίζετο απο τους φυσικούς και άγραφους νόμους, ήτοι το έθιμον και την παράδοσην" (Ν.Α.Σωτηρίου, Αι Κοινότητες της Αττικής, Αθήναι 1955).
Εγγραφες μαρτυρίες για την Κοινοτική Επιτροπή Μαρκοπούλου υπάρχουν απο το 1816, δηλαδή μέσα στην Τουρκοκρατία. Το 1831 αναβαθμίστηκε ο ρόλος της κυρίως αφου ανέλαβε τη διαχείρηση και διάθεση των αγορασθέντων τούρκικων τσιφλικιών. Απο το 1826, με τις Δημογεροντίες του Καποδίστρια, και αργότερα με τους Δήμους του Όθωνα και μέχρι το 1914, η Κοινοτική Επιτροπή συνεργάστηκε με ή ανταγωνίστηκε την εκάστοτε μορφή τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελώντας ωστόσο την πλησιέστερη προς τους πολίτες μορφή εξουσίας. Αυτή ανέλαβε να μαζέψει λεφτά για την ανέγερση του ενοριακού Ναού (Αγ. Ιωάννης), αυτή παραχώρησε το οικόπεδο για την ανέγερση του 1ου Δημοτικού σχολείου, αυτή φρόντιζε για τη συντήρηση των κοινοτικών πηγαδιών, την πρώτη υδροδότηση της πόλης, τον πρώτο ηλεκτροφωτισμό, την αγορά αγροτικών μηχανημάτων κ.α.
Η τελευταία Κοινοτική Επιτροπή, λίγο πριν δώσει τη θέση της, το 1914, στο "Συμβούλιο της Συνιδιοκτησίας" ή "Αναγκαστικού Συνεταιρισμού Μαρκοπούλου" υπόγραψε συμβόλαιο με την "Εταιρεία Οίνων και Οινοπνευμάτων" και έτσι αγοράστηκε γήπεδο στο οποίο εγκαταστάθηκε το εργοστάσιο οινοποιίας, μηχανήματα, δεξαμενές και απο το 1913 στον τίτλο Κοινοπραξία, προστέθηκε και η εμπορική ονομασία "ΜΑΡΚΟ". Η τελευταία δε απόφαση της Επιτροπής ήταν η συνεργασία με την "Ελληνική Εταιρεία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων", με σκοπό την εφαρμογή, για πρώτη φορά, της λίπανσης στα αμπέλια και τα χωράφια της περιοχής, ενέργεια που προκάλεσε θεαματική αύξηση των παραγομένων προϊόντων. (Στ. Μεθενίτης, Το Μαρκόπουλο των Μεσογείων, εκδ. Ν.Λυμπέρης).
Η οινοποιία άνθισε οικονομικά, ειδικά μετα την λειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής και μέχρι τη δεκαετία του '90 έδωσε την ευκαιρία σε όλους του παραγωγούς της περιοχής και γενικότερα της, ονομαστής για τα σταφύλια της απο την αρχαιότητα, πεδιάδας των Μεσογείων, να προωθήσουν τα προιόντα τους (σταφύλια, ρετσίνι). Μετά την κατασκευή του αεροδρομίου, του Ιπποδρόμου και την οικιστική ανάπτυξη στην Αττική, ας βολευτούμε με τις παγοκολώνες μούστου απο την Αργεντινή.

Το ψιλο-εγκαταλελειμένο εργοστάσιο και μπροστά τα γύψινα αρχαία απο παλαιότερη διακόσμηση της κεντρικής πλατείας του Μαρκοπούλου

 

Η πρώτη ηλεκτρογεννήτρια αγορασμένη απο την Κοινότητα

Η πρώτη αλωνιστική μηχανή